อบรมเชิงปฏิบัติการเทคนิควิธีการสัมภาษณ์เพื่องานเขียนสารคดี โดย คุณทรงกลด บางยี่ขัน

"การสัมภาษณ์" เมื่อฟังดูแล้วราวกับว่ามิใช่เรื่องยาก หลายท่านอาจคิดว่ามันคือการนั่งคุยกัน นั่งถกประเด็น ถามมาตอบไป แต่ในความเป็นจริงแล้ว การสัมภาษณ์คนๆหนึ่งคน กลับมีรายละเอียดที่มากกว่านั้น เพราะมันมิใช่เพียงแค่ การสัมภาษณ์ได้ แต่ ต้องสัมภาษณ์เป็น ด้วย

รายงานโดย ศรัณย์พร อึ้งวนารัชต์

ทางหลักสูตรเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ได้เชิญ คุณทรงกลด บางยี่ขัน ที่เป็นทั้งบรรณาธิการและผู้ก่อตั้งนิตยสารออนไลน์ The cloud มาให้ความรู้ ความเข้าใจในหัวข้อ "การสัมภาษณ์" แก่นักศึกษาสาขาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา  เนื่องจาก คุณทรงกลด ได้มีประสบการณ์ด้านนี้โดยตรงจากการสัมภาษณ์ทั้งดาราและนักแสดงมาอย่างมากมาย

โดยโครงการนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา 428332 การเขียนและผลิตสารคดีทางประวัติศาสตร์ โดยมีอาจารย์ ดร.จิราธร ชาติศิริ เป็นอาจารย์ประจำวิชา ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักศึกษาได้เรียนรู้เทคนิคและวิธีการสัมภาษณ์จากวิทยากรผู้มีประสบการณ์ตรง ซึ่งจะเพิ่มทักษะ เทคนิคและวิธีการที่จะนำมาประยุกต์ใช้ในการเขียนงานสารคดีได้ โดยโครงการนี้จัดขึ้นเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2562 ในระหว่างเวลา 13:00-16:00 น. ณ ห้องประชุม 1 อาคาร HS 05 มีนักศึกษาเข้าร่วมโครงการจำนวน 25 คน

ในช่วงแรกเป็นการให้ความรู้เกี่ยวกับการสัมภาษณ์ อาทิ ความหมายของการสัมภาษณ์  ขั้นตอนการสัมภาษณ์ทั้ง 3 ขั้นตอน คือ

• 1) การตั้งคำถาม โดยเน้นไปที่คำถามปลายเปิด เพื่อให้การสัมภาษณ์มีความต่อเนื่อง และได้ทราบถึงทัศนคติ หรือมุมมองของผู้ถูกสัมภาษณ์
• 2) การมีมนุษยสัมพันธ์ ซึ่งหมายถึง วิธีการใดก็ได้ที่ทำให้ผู้ถูกสัมภาษณ์อยากสนทนากับผู้สัมภาษณ์ ในขั้นตอนนี้มีหลายคำตอบ เช่น แสดงจุดประสงค์ในการสัมภาษณ์ หาสถานที่ที่เหมาะสม มีการแลกเปลี่ยนข้อมูลซึ่งกันและกัน  รวมถึงเรียงลำดับคำถามจากคำถามทั่วไป ไปสู่ข้อมูลเชิงลึก เป็นต้น
• 3) กระบวนการเรียบเรียงบทสัมภาษณ์ สำหรับขั้นตอนสุดท้าย คุณทรงกลด ได้ให้ความเห็นว่าสามารถทำในรูปแบบใดก็ได้ แต่ต้องมีจุดเริ่มเรื่องที่น่าสนใจ ทำช่วงแรกให้สนุกเพื่อให้คนติดตามและอยากอ่านต่อจนถึงตอนจบของบทสัมภาษณ์

จากนั้น คุณทรงกลดก็ได้จัดกิจกรรม Workshop เพื่อให้นักศึกษามีความเข้าใจมากขึ้น เช่น กิจกรรมหนัง 6 ฉาก คือกิจกรรมที่ให้เรียงลำดับความสำคัญของเรื่องราว ให้มีความน่าสนใจมากที่สุดในความคิดของนักศึกษา หรือจะเป็นกิจกรรมที่ให้สัมภาษณ์เพื่อนร่วมชั้น โดยการตั้งคำถาม 3 ข้อ พร้อมกับใช้เทคนิคการสัมภาษณ์ร่วมด้วย

ก่อนที่จะหมดเวลาในการทำกิจกรรม คุณทรงกลด ได้ให้ข้อคิดทิ้งท้ายแก่นักศึกษาคือ "จงฟังและคิดตาม ส่วนคำถามอย่ายึดตามสคริปต์มากเกินไป ให้ปล่อยไปตามอารมณ์ ในขณะเดียวกันก็ต้องจับอารมณ์ ความรู้สึกของผู้ถูกสัมภาษณ์ให้ได้"

หลังจากสิ้นสุดกิจกรรม ตัวแทนนักศึกษาได้กล่าวคำขอบคุณวิทยากรพร้อมทั้งถ่ายรูปร่วมกันเป็นที่ระลึก จากการอบรมเชิงปฏิบัติการในครั้งนี้ นักศึกษาได้เรียนรู้เทคนิคและวิธีการสัมภาษณ์บุคคล ซึ่งถ่ายทอดมาจากประสบการณ์ตรงของวิทยากร ที่เป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับการทำงานเขียนที่ดีในอนาคต ต้องขอขอบคุณ อาจารย์ ดร.จิราธร ชาติศิริ และหลักสูตรเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษาที่เชิญ คุณทรงกลด บางยี่ขัน มาแลกเปลี่ยนและให้ความรู้เกี่ยวกับการสัมภาษณ์แก่นักศึกษาในครั้งนี้